მითის დამსხვრევა
ეს არის იდეა, რომელიც თაობების განმავლობაში ვრცელდება: თუ სიცივეში ქურთუკის გარეშე გახვალთ, ავად გახდებით. ბევრი ადამიანი ზამთრის თვეებს გაციების გაზრდილ შანსს უკავშირებს და ცივ ამინდს მიიჩნევს დამნაშავედ. მაგრამ რამდენად მართალია ეს? მოდით, გავაანალიზოთ ეს მითი და გავიგოთ, რატომ არ არის სიცივე გაციების პირდაპირი მიზეზი.
რა იწვევს გაციებას?
გაციებას იწვევს ვირუსები, როგორიცაა რინოვირუსი, რომელიც აინფიცირებს ზედა სასუნთქ გზებს. ამიტომ, არა გარე ტემპერატურა, არამედ ამ ვირუსებთან კონტაქტი განსაზღვრავს, ავად გახდებით თუ არა. გაციების ვირუსები ვრცელდება ჰაერწვეთოვანი გზით, ინფიცირებულ ზედაპირებთან ან ხელებთან პირდაპირი კონტაქტით, შემდეგ კი სახეზე შეხებით.
მაშინ რატომ ვცივდებით უფრო ხშირად ზამთარში?
მიუხედავად იმისა, რომ თავად ამინდი არ არის მიზეზი, არსებობს არაპირდაპირი ფაქტორები, რომლებიც ხელს უწყობენ გაციების ზრდას ცივ თვეებში:
- მეტი დრო შენობაში: ზამთარში ადამიანები უფრო მეტ დროს ატარებენ ცუდად ვენტილირებად სივრცეებში ერთმანეთთან ახლოს, რაც ზრდის ვირუსების გავრცელების შანსს.
- მშრალი ჰაერი: ცივი ჰაერი, განსაკუთრებით შენობაში გათბობისას, უფრო მშრალია. მშრალმა ჰაერმა შეიძლება გამოაშროს ცხვირის ლორწოვანი გარსები, რაც ამცირებს მათ ეფექტურობას ვირუსების მოგერიებაში.
- დაბალი იმუნიტეტი: ზოგიერთი კვლევა ვარაუდობს, რომ ორგანიზმი შეიძლება უფრო მგრძნობიარე გახდეს ინფექციების მიმართ დაბალ ტემპერატურაზე, მაგალითად, ლორწოვანი გარსების სისხლის მიწოდების შემცირების გამო.
რა არის მითის წარმოშობა?
სიცივესა და ავადმყოფობას შორის კავშირი სავარაუდოდ იმ დროიდან მოდის, როდესაც ადამიანებს ნაკლები ცოდნა ჰქონდათ მიკრობიოლოგიის შესახებ. სველი ქურთუკი ან გაყინული თითები ლოგიკურად უკავშირდებოდა ისეთი სიმპტომების განვითარებას, როგორიცაა ცემინება და ხველა. გარდა ამისა, ძველმა გამონათქვამებმა, როგორიცაა „თბილად უნდა ჩაიცვა, თორემ ავად გახდები“, გააძლიერა იდეა, რომ სიცივე უშუალოდ არის პასუხისმგებელი ავადმყოფობაზე.

როგორ ავიცილოთ თავიდან გაციება?
გაციების თავიდან ასაცილებლად საუკეთესო გზა ვირუსების გავრცელების შეჩერებაა. აქ მოცემულია რამდენიმე რჩევა:
- ხშირად დაიბანეთ ხელები საპნითა და წყლით, განსაკუთრებით ხალხმრავალ ადგილებთან კონტაქტის შემდეგ.
- მოერიდეთ სახეზე შეხებას, განსაკუთრებით ცხვირზე, პირსა და თვალებზე.
- გაანიავეთ თქვენი სახლი ჰაერის ტენიანობის გასაზრდელად და სუფთა ჰაერის შესაშვებად.
- იყავით ჯანმრთელი საკმარისი ძილით, ჯანსაღი კვებითა და რეგულარული ვარჯიშით. კარგად ფუნქციონირებადი იმუნური სისტემა უკეთ დაგეხმარებათ ვირუსებისგან თავის დაცვაში.
დასკვნა
მიუხედავად იმისა, რომ გასაგებია ცივი ამინდისა და გაციების ერთმანეთთან დაკავშირება, მნიშვნელოვანია გვახსოვდეს, რომ სიცივე თავისთავად არ იწვევს ვირუსებს. ზამთარში გაციების ზრდა უფრო მეტად განპირობებულია ქცევითი და გარემო ფაქტორებით. გაციების ვირუსების გავრცელების შესახებ ცოდნით, შეგიძლიათ უკეთ დაიცვათ თავი — მიუხედავად გარე ტემპერატურისა. ასე რომ, ჩაიცვით თბილი ქურთუკი, რათა კომფორტულად იგრძნოთ თავი, მაგრამ იცოდეთ, რომ ეს პირდაპირ არ აგარიდებთ ან არ გამოიწვევს ავადმყოფობას.